قالیچه‌ای که بسیاری را رنجاند!/ امیر مسلم‌زاده

 این مقاله مدتی قبل در وبلاگ سیاورشن منتشر شد:

 یادم است زمانی که حدودا پنج سالم بود از مادربزرگم درباره سوراغ پرسیدم .او برایم شرح داد که از سال‌ها پیش مردم اینجا با نوعی ماهی (به گویش بندری ماهی مُمَغ)، نمک و خاکی سرخ به‌نام گِلک که از هرمز می‌آورند، طی فرایندی این چاشنی خوراکی را می‌سازند. ما از کودکی طعم سوراغ را می دانستیم، گلک وانواع خاک‌های رنگی را نیز می‌شناختیم، کسی از جایی دیگر این‌ها را به ما نیاموخته.بماند که این خاک‌ها حالا عنصری شده برای خلق آثار هنری، البته این بسیار خوب و راضی کننده است.
هنرمحیطی (Environment Art) و هنرخاک و زمین (Earth Art & Land Art) ازسالهای دهه 60 میلادی از اروپا پا گرفتند و فرزند مادری هستند بنام پست مدرنسیم نه فرد یا گروهی خاص.
هیچ چیز عمومی به خصوص هنر و گرایش‌های مختلف آن نباید در انحصار هیچ شخص خاصی باشد و البته نیست و کسی که این‌گونه پندارد در اشتباه است، همانگونه که ما نیز نباید بگوییم هرمز و هرمزگان از آن ما و مردم بومی منطقه است و کسی از جایی دیگر نباید بیاید و فعالیت کند. همه مردم جامعه حتی عامی‌ترین آنها از هنر سهم دارند و به نوعی با آن درگیرند. 

عکس از خبرگزاری مهر

از دو سال پیش که احمد نادعلیان به بندرعباس آمد، اتفاقات خوبی افتاد و کسی هم نباید و نمی‌تواند منکر آن باشد اما چرا ارتباط بین ایشان و هنرمندان هرمزگان که می‌توانست خوب و منطقی باقی بماند، نماند؟
این جای قضیه سوال برانگیز است و این سوال را قطعا هنرمندان بندری نباید پاسخ دهند. هنرمندان جوان هرمزگانی مورچه‌های کارگر هیچ ملکه مادری نیستند. گویا همین مساله موجب رنجش گردیده بود. آنها مستقل فکر می‌کنند و مستقل هم عمل می‌کنند و این دلیل خوبی برای دلخوری نیست.
دنباله موضع‌گیری‌ها و بحث‌های اخیر پیرامون نارضایتی مردم و مسئولین جزیره هرمز از انجام پروژه فرش خاکی و استفاده از خاک‌های جزیره، باید یادآور شد که فرش خاکی در آن ایام بیشترین گردشگر را در تاریخ هرمز جهت بازدید به این جزیره جلب کرده است. که این خود موجب خشنودی مردم، رانندگان، اتحادیه قایقداران و مسئولین این جزیره بوده است و اگر مقدار کمی از خاک‌های رنگی فدای معرفی فرهنگ منطقه و خلیج فارس به دنیا شود، هیچ جای نگرانی ندارد. که این در برابر چیزی که از سال‌ها پیش می‌برده‌اند بسیار اندک است.
خاک‌های فرش ما از طبیعت جدا نشد که به آن باز نگردد، درهمان جزیره باقی مانده. فقط محلشان تغییر کرده، کمی نیز با هم ترکیب شده‌اند که این حادثه‌ای هولناک نیست.
 اینطور نیست که هنرمندان هرمزگانی تازه از راه رسیده و مشغول هنر محیطی گشته‌اند، که پیشینه چند سال هنر تجسمی را پشت سر دارند و این‌قدرها بی‌تجربه نیستند که...
نمی‌دانم چرا رکورد شکنی فرش خاکی باید رویکردی انحرافی تلقی گردد؟ اصلا کجای این مقوله به انحراف می‌رود؟ اگر اینطور باشد، پس وجود کتاب رکوردهای جهانی گینس (Guinness) نیز خودش نوعی انحراف است و جای بحث دارد.
بحث رکورد‌شکنی در ابعاد و کمیت را نباید با خلاقیت و ابداع در نوع ارائه اثر با هم آمیخت. این درست، رکوردشکنی شامل چیزی و اثری می‌گردد که سابقا در زمانی و مکانی غیر توسط دیگری ساخته شده باشد و حضور خلاقیت و هنر ناب در این نوع  ارائه شاید کمی کمرنگ باشد.
این در صورتی صحیح است که همه عناصر پدید آورنده موضوع و یا نوع ارائه همان باشد که سابقا بوده، فقط کمی بیشتر و با کمیتی بزرگتر خودنمایی کند. اما درباره فرش خاکی خلیج فارس  موضوع فراتر می‌رود چرا که حضور هنر خلاق نیز به عینه مشهود و مقبول خاص و عام است، چه در قالب چه در محتوا.
با این حال به یک اثر هنری خلاقانه که ریشه در پیشینه مردمی کهن دارد، هم باید اجازه داد که قد راست کرده و دیده شود. نباید از آن انتظار داشت که خود را محروم و مخفی کند، آن‌هم در دوره‌ای که برای اثری هنری به اندازه یک بند انگشت نیز در رسانه تبلیغ می‌کنند.
از نقطه نظرات و حساسیت‌های ایجاد شده چه هم جهت و چه در مقابل فرش خاکی، بسیار قدر دانیم چرا که نشان دهنده موفقیت و مقبولیت آن است و همین نیز ما را بس. 

بزرگترین فرش خاکی جهان رونمایی شد

The photo of the biggest soiled carpet on the world

 

 The biggest soiled carpet in the world 

بالاخره تلاش دوماهه و اندی کمیته طراحی بزرگترین فرش خاکی جهان به بار نشست ،و در روز سه شنبه 19 آذر 1387 پس از ده روز کار بی وقفه و شبانه روزی کمیته طراحی (طراحی روی زمین در ابعاد وسیع و اجرای رنگی با خاک ) و کمیته پشتیبانی ( امور پشتیبانی، تدارکات و اجرا رنگی با خاک) این فرش خاکی در ساحلی به نام سنگ مرغی در جزیره هرمز رونمایی شد. 

این فرش که به دلیل آفرینش در جزیره هرمز به اسم خلیج فارس نام گرفت ،در چند مورد دارای اهمیت است :

1- بزرگترین بودن: ابعاد این فرش 40 * 30 متر ، به عبارتی مساحت آن 1200 مربع می باشد که در صورت امکان ثبت در کتاب رکوردهای جهانی گینس می تواند رکود جدیدی را در این حوزه برای کشور عزیزمان بدست آورد.
2- استفاده از رنگهای کاملا طبیعی: این رنگها شامل خاکهای رنگی جزیره هرمز است که به بیش از 70 نوع طیف رنگی می رسد.
3 - بدیع بودن و ریشه دار بودن طرح های استفاده شده چه در بطن فرش و چه در قسمت حاشیه : طرح های حاشیه فرش همه بر گرفته از موتیف های سنتی و المان های بومی منطقه است و طرح های وسط که شامل دوازده کادر می باشند برگرفته از روایتی آمیخته از واقعیت های تاریخی و افسانه های مردم این منطقه است.
4 - داشتن یک طرح روایتگرانه محکم و سلیس : نوشتن این طرح ملهم از افسانه ها و یادگارهای کهن جنوب یک ماه به طول انجامید و از هیچ راهی جز تحقیقات میدانی حاصل نمی شد که این مرارت را دوست خوبم آقای ابوذر نوروزی نژاد به عهده گرفت و به نحو مطلوب از آن بر آمد. 

مدیر پژوهش و تحقیقات : ابوذر نوروزی نژاد    
 
کمیته طراحی واجرا: 
طراح کاراکتر و Layout : امیر مسلم زاده
طراح کاراکتر و Layout : امیر غفارزاده
طراح موتیف و حاشیه : آمنه رییسی
طراح موتیف و حاشیه : فرانه جلالی
طراح موتیف و حاشیه : سهیلا کشفی
طراح موتیف و حاشیه : احسان میرحسینی
طراح موتیف : ابوذر نوروزی نژاد 

مدیر هماهنگی بخش هنری : لاله فلاحتی
مدیر اجرایی : احمد کارگران
مدیر پشتیبانی و تدارکات : محمد بانوج 
کارگردان فیلم: شهاب آبروشن
تصویربردار وعکاس: امیر مینابیان  
جا دارد از فاطمه بردال که 7 روز، لیلا مقصودی 4 روز، فهیمه جلالی 4 روز، شیرین آقایی 3 روز و مانیه علویان 2 روز بصورت افتخاری ما را در اجرای فرش یاری دادند ، و نیز از حسن بردال (عکاس) ، حمزه سلیم پور (عکاس) ، شهرداری جزیره هرمز (به خاطر دراختیار گذاشتن وسیله نقلیه جهت جابجایی خاکهای رنگی و ... ) ، بخشداری جزیره هرمز ( به خاطر در اختیار قرار دادن خوابگاه جهت اسکان خانم های گروه ) ، نیروی انتظامی جزیره هرمز و مردنم خوب این جزیره قدردانی کنم.
کمیته پشتیبانی و تدارکات : محمد ایرندگانی ، هادی بانوج ، پیمان بخشی ، مسعود بهزادی فر ، امین تیماس ، نبی تیماس ، حمید رضا حاجی پشت گل ، محمد جواد حاجی زاده ، رضا دهقانی ، احسان ذبیح رضوانی ، علی رضا رحیمی ، رضا رمضان پور ، سامان صادقی ، میلاد عامری ، هادی علیشاپور ، حسن نیکزاد. 

بزرگترین فرش خاکی جهان در جزیره هرمز(اسباب کشی از بلاگر)

این مطلب تکراری است و قبلن توسط خودم در وبلاگ قبلی در بلاگر منتشر شده بود و فقط بدلیل اینکه درآرشیو خود داشته باشمش این پست را به آن اختصاص دادم.دو پست بعدی نیز تکراری است و به دلیل مذکور نگاشته خواهد شد. و ادامه نقاشی ها را در پست های آینده خواهم گذاشت.  

 Hormoz _  photo by Amir Moslemzadeh

 امروز جزیره هرمز(در استان هرمزگان_جنوب ایران)بسیار بکر وفراموش شده باقی مانده در حالی که یکی از مهمترین و پررونق ترین بنادر ایران در سده های گذشته بوده است، تا حدی که بسیاری ازکشورها ازجمله پرتقال به این نگین گرانبها چشم داشته اند. قلعه معروف پرتقالی ها در این جزیره شاهدی بر این ادعاست.

وجود خاکهای رنگی دراین جزیره مدتی است که هنرمندان هنرهای تجسمی بندرعباس رابه آنجا کشانده تا با استفاده از امکانات طبیعی آنجا دست به کار خلق آثار بدیع هنری گردند.
تا به حال چند جشنواره هنر محیطی و مجسمه های شنی کشوری و استانی و همینطور اردوهای هنری ( نقاشی و مجسمه های شنی) توسط انجمن هنرهای تجسمی بندرعباس در هرمز برگزار شده.
اما این بار حرف ازاجرای بزرگترین فرش خاکی جهان با خاکهای رنگی هرمز است ، انجمن از دو ماه پیش کار اتود زنی کاراکترها ، لی اوت و حاشیه های فرش را شروع کرد.اما کار طرح ریزی و اجرای نهایی این فرش بزرگ از صبح روز چهارشنبه  13/9/1387   در ساحل سنگ مرغی جزیره هرمز آغاز خواهد شد.این فرش از چند حاشیه درچهار ضلع و 12 فریم در قسمت وسط تشکیل شده که حاشیه ها با فرمها و موتیف های سنتی کار شده و طرح فریم های وسط ملهم از داستان ها و افسانه های کهن این منطقه است.